Lời dẫn: Sự phát triển nhanh chóng của AI Tạo Sinh
AI đang trở thành xu hướng nóng trên nhiều nền tảng. Truy cập LinkedIn, theo dõi tin tức hay tham gia các sự kiện bạn luôn thấy các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa cam kết mang đến những cách mạng công nghệ. Từ tạo nội dung quảng cáo đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này đa dạng. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi cần thiết là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt tại thị trường Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), thay đổi toàn bộ ngành nghề và tái định nghĩa năng lực cạnh tranh. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, chọn lựa nền tảng và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để khai phá AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: cách ứng dụng GenAI hiệu quả?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; đưa tin tức về việc triển khai AI trong nước; giới thiệu các trường hợp thành công; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Phân biệt cường điệu và thực tế
Sự bùng nổ của AI kéo theo kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty mong đợi thay đổi ngay lập tức, trong khi nhiều người lo ngại công nghệ phức tạp. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo phong trào.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Đột phá trong nghiên cứu và công nghệ,
(2) Đầu tư từ các ông lớn như OpenAI, Google, Microsoft, ByteDance,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng AI Agents và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Hiểu đúng và hiểu sai về AI
AI không phải là cuộc cách mạng tức thì, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp không có chiến lược, dẫn đến thiệt hại. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI giúp tăng năng suất nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT cá nhân hóa marketing (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Vượt qua rào cản để ứng dụng AI hiệu quả tại Việt Nam
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Thách thức
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: hỗ trợ ra quyết định.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về GPU, đám mây AI.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình phù hợp tiếng Anh.
• Lo ngại pháp lý.
Mặc dù vậy, với phát triển nhân tài, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tập trung vào AI chuyên sâu theo ngành.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents tự động ra quyết định.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Phân tích dữ liệu thông minh
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng lập luận, thích ứng. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
Trợ lý AI tùy biến
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động trích xuất và phê duyệt văn bản
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ read more và tuân thủ.
Quản lý tri thức nội bộ bằng GenAI
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Bước đi
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào quy trình hiện tại.
• Triển khai theo giai đoạn nhỏ và nhân rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Biến xu hướng thành lợi ích cho doanh nghiệp.
AI nâng cao chất lượng ra quyết định ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp cần tích hợp AI chiến lược để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung vào giá trị thực tế.
• Triển khai AI có chiến lược để đạt kết quả bền vững.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp phù hợp bối cảnh kinh doanh.
• AI là trợ lý thông minh.
Doanh nghiệp thử nghiệm và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI không còn là lựa chọn trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Bạn sẽ đi đầu hay bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên AI?